Cuộc đấu tranh về tư tưởng, lý luận là một nội dung quan trọng của cuộc đấu tranh giai cấp, không chỉ xoay quanh những vấn để cốt lõi nhất mà thường gắn với thực tiễn, nhất là những biến động trong đời sống xã hội. Do vậy, ngay từ khi ra đời, chủ nghĩa Mác - Lênin đã phải đấu tranh liên tục, không khoan nhượng với các quan điểm sai trái, tả khuynh, hữu khuynh, núp dưới mọi hình thức. Trong những năm tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện đất nước vừa qua, cuộc đấu tranh tư tưởng, lý luận của Đảng ta diễn ra trong bối cảnh và yêu cầu mới, phức tạp và quyết liệt hơn.  Trong mỗi giai đoạn cụ thể, lợi dụng những khó khăn, vướng mắc cần giải quyết trên con đường đi lên của công cuộc đổi mới, các thế lực thù địch lại tăng cường chống phá, đưa ra hàng loạt các luận điệu bôi nhọ, xuyên tạc chống lại quan điểm, đường lối của Đảng. Đặc biệt, trong thời gian gần đây, khi Đảng và Nhà nước ta chủ động đấu tranh chống suy thoái về tư tưởng chính trị, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” về chính trị trong Đảng và xã hội, các thế lực thù  địch đã tăng cường và không từ một thủ đoạn nào để bóp méo, xuyên tạc, vu cáo, cản trở công việc của chúng ta. Trong hoàn cảnh đó, phê phán các quan điểm sai trái, thù địch không chỉ làm thất bại âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch trên lĩnh vực lý luận, mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển công tác nghiên cứu lý luận, góp phần hoàn thiện đường lối đổi mới của Đảng. Vì vậy, cuộc đấu tranh chống các quan điểm sai trái là một nhiệm vụ tất yếu chúng ta phải làm và nhất định phải làm thật tốt. Đây thực sự là cuộc đấu tranh bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ, giữ vững môi quan hệ máu thịt bền chặt giữa Đảng với nhân dân.

Nội dung cuốn sách tập trung phân tích, đấu tranh, phê phán, phủ định những nhận định xuyên tạc, những quan điểm sai trái của các thế lực thù địch nhằm phủ nhận những thành tựu mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã đạt được trong những năm qua cũng như cuộc đấu tranh chống suy thoái về tư tưởng chính trị, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” về chính trị trong Đảng ở nước ta hiện nay; đề xuất một số giải pháp thiết thực, khả thi, góp phần đấu tranh phê phán, ngăn chặn sự suy thoái tư tưởng chính trị, những biểu hiện ”tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” về chính trị trong Đảng của một bộ phận cán bộ, đảng viên, góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh.